Οι θεωρητικές μετατοπίσεις που προκάλεσε η «πειραματική φιλοσοφία» στον ευρωπαϊκό χώρο, ανιχνεύσιμες στην ελληνική σκέψη ήδη από τις αρχές του του 18ου αιώνα, αποκρυσταλλώνονται ως βεβαιότητες στο κείμενο του Ρήγα.
Ο ρηξικέλευθος διανοητής επιλέγει από το ευρετήριο της νεότερης επιστήμης ορισμένα καίρια θέματα, γύρω από τα οποία επικεντρώθηκε η αντιμαχία της με την παραδοσιακή σκέψη, υλοποιώντας ένα θεμελιώδες αίτημα του Διαφωτισμού, σχετικά με την αναγκαιότητα να συνυφανθεί το περιεχόμενο της γνώσης με την κοινωνική της λειτουργία.
Όπως τονίζει στο προλογικό σημείωμα «Προς τους αναγνώστας», ο Ρήγας προσπαθεί στα 24 κεφάλαια του βιβλίου να απανθίσει από γερμανικά και γαλλικά βιβλία «τα ουσιωδέστερα της φυσικής ιστορίας» σε απλή γλώσσα, σε «απλούν ύφος» και σε διαλογική μορφή, «κατ’ ερωταπόκρισιν διδασκάλου και μαθητού», με σκοπό να βοηθήσει «να αναλάβη το πεπτωκός Ελληνικόν γένος».
Ο Κώστας Θ. Πέτσιος επιμελήθηκε, με εισαγωγή, σχόλια και γλωσσάριο, την επανέκδοση του έργου από τη Βουλή των Ελλήνων, στον δεύτερο τόμο της πεντάτομης έκδοσης των «Απάντων» του Ρήγα, με τη γενική επιστημονική επιμέλεια του Πασχάλη Κιτρομηλίδη.
Το έργο είναι διαθέσιμο στα σημεία πώλησης των εκδόσεων του Ιδρύματος της Βουλής https://tinyurl.com/ycugzj3u, καθώς και από το ηλεκτρονικό κατάστημα https://tinyurl.com/y36hbwv4 (για τον Β΄ τόμο), http://tinyurl.com/yasxrzxd (για την πεντάτομη έκδοση).
1.«Φυσικής απάνθισμα δια τους αγχίνους και φιλομαθείς Έλληνας εκ της Γερμανικής και Γαλλικής διαλέκτου ερρανισθέν παρά Ρήγα Βελεστινλή Θετταλού. Ούτινος αναλώμασιν εξεδόθη, προς ωφέλειαν των ομογενών. Εν Βιέννη, εκ της Τυπογραφίας του Ευγενούς Τράττνερ, 1790», εξώφυλλο της έκδοσης
2. Χαλκογραφία με την προσωπογραφία του Ρήγα, 1824.
«Briefe eines Augenzeugen des griechischen Revolution vom Jahre 1821. Nebst einer Denkschrift des Fürsten Georg Cantacuzeno über die Begebenheiten in der Moldau und Walachey in den Jahren 1820 und 1821. Mit Rigas Portrait. Halle, in der Rengerschen Verlagsbuchhandlung, 1824». [Επιστολές ενός αυτόπτη μάρτυρα της Ελληνικής Επαναστάσεως του έτους 1821 και ένα υπόμνημα του πρίγκιπα Γεωργ. Καντακουζηνού για τα γεγονότα στη Μολδαβία και Βλαχία κατά τα έτη 1820 και1821. Με ένα πορτραίτο του Ρήγα. Χάλλη, Rengerschen Verlagsbuchhandlung, 1824]
3. Ρήγα Βελεστινλή, «Άπαντα τα σωζόμενα», εξώφυλλο του Β΄ τόμου. Βουλή των Ελλήνων, Αθήνα 2001.
