Προς συμφωνία για μία αρχική λίστα υγειονομικά ασφαλών τρίτων χωρών με τις οποίες μπορούν να ανοίξουν τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. από 1η Ιουλίου όδευαν το βράδυ της Παρασκευής οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών-μελών της Ε.Ε.
Στη λίστα των περίπου 15 χωρών συμπεριλαμβάνονται η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία και πιθανώς η Σερβία, αλλά όχι οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Βραζιλία, η Τουρκία και η Αλβανία – ούτε η Κίνα, για λόγους αμοιβαιότητας (επειδή δεν έχει ανοίξει τα δικά της σύνορα στην Ευρώπη).
Το κρίσιμο κριτήριο για τη συμπερίληψη στη “λευκή λίστα” ήταν η προσέγγιση του μέσου όρου της Ε.Ε. σε κρούσματα σε βάθος 14 ημερών (16/100.000 πληθυσμού). Ωστόσο ορισμένα κράτη-μέλη πίεζαν να συμπεριληφθούν χώρες με υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων, έστω σε δεύτερο χρόνο. Χαρακτηριστική ήταν η επιμονή της Πορτογαλίας να αποσπάσει τη δέσμευση των εταίρων της για συμπερίληψη της Βραζιλίας σε δεύτερη φάση στη λευκή λίστα (η λατινοαμερικανική χώρα, με περιορισμένο αριθμό τεστ, καταγράφει καθημερινά πάνω από 40.000 κρούσματα τις τελευταίες τρεις μέρες).
Για την Αθήνα, περαιτέρω καθυστερήσεις στο άνοιγμα με τον υπόλοιπο κόσμο απειλούσαν να καταφέρουν ένα ακόμα καίριο πλήγμα στις προσπάθειες διάσωσης της τουριστικής περιόδου. Η ελληνική πλευρά, στις συναντήσεις των μονίμων αντιπροσώπων των κρατών-μελών την περασμένη εβδομάδα (την Παρασκευή το θέμα συζητήθηκε για τρίτη φορά μέσα σε πέντε μέρες), εξέφρασε έντονες αντιρρήσεις στην προοπτική να υπάρξει κι άλλη παράταση της ταξιδιωτικής απαγόρευσης.
Οι χώρες που φαντάζουν ως οι φυσικοί της σύμμαχοι σε αυτήν την επιδίωξη, ωστόσο, λόγω του βαρύτατου υγειονομικού πλήγματος που υπέστησαν από την πανδημία, δεν συμμερίζονταν τη σπουδή της Ελλάδας. Η Ιταλία ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτική στις συζητήσεις, σημειώνοντας ότι το άνοιγμα της ζώνης Σένγκεν ήταν αρκετό για τον τουρισμό και ότι δεν υπήρχε λόγος ανάληψης περαιτέρω ρίσκου με το άνοιγμα των εξωτερικών συνόρων. Η Ισπανία, εν τω μεταξύ, διασαφήνιζε ότι δεν προτίθετο να ανοίξει μονομερώς αν δεν υπήρχε συμφωνία. “Είναι ζωτικής σημασίας μία συμφωνία σε ευρωπαϊκό επίπεδο”, δήλωσε νωρίτερα σήμερα ο Ισπανός κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Προβληματισμό προκαλεί μεταξύ άλλων η ανάγκη η λίστα να ανανεώνεται κάθε δύο εβδομάδες. Ευρωπαίος διπλωμάτης εξέφραζε στην “Καθημερινή” τη δυσφορία που γεννά στις τάξεις των εκπροσώπων των κρατών-μελών η προοπτική να επαναλαμβάνουν τις διαβουλεύσεις για το θέμα αυτό κάθε δεκαπέντε μέρες στην καρδιά του καλοκαιριού.
Βόρειες χώρες όπως η Σουηδία, η Δανία (που αρχικά σκόπευε να κρατήσει κλειστά τα σύνορά της ακόμα και με χώρες της Ε.Ε. ως τις 31 Αυγούστου, και που τα διατηρεί κλειστά με την Πορτογαλία και τη Σουηδία), η Φινλανδία και η Ολλανδία φρόντισαν η αρχική λίστα χωρών να είναι αρκετά μικρή. “Είναι σημαντικό για εμάς να υπάρξει συμφωνία σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να ανοίξουν τα σύνορα και αυτή η συμφωνία να βασιστεί αποκλειστικά σε υγειονομικά κριτήρια”, εξηγούσε στην “Κ” Ολλανδός διπλωμάτης. Σε περίπτωση μη συμφωνίας και μονομερούς ανοίγματος κρατών-μελών προς τρίτες χώρες, προειδοποιούσε, “ενδεχομένως να αναγκαστούμε να κλείσουμε τα σύνορά μας” προς το συγκεκριμένο κράτος-μέλος.
Η συνοριακή πολιτική αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών-μελών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από την αρχή της υγειονομικής κρίσης, έχει λάβει μέτρα για να προωθήσει τον συντονισμό των κρατών-μελών στο πεδίο αυτό και για την αποκατάσταση της ελεύθερης μετακίνησης εντός της ζώνης Σένγκεν – αλλά με περιορισμένη επιτυχία. Τα κράτη-μέλη της Ένωσης αντέδρασαν στο ξέσπασμα του κορονοϊού στην Ευρώπη με κλείσιμο των συνόρων τους ακόμα και προς άλλα μέλη της Σένγκεν. Οι αρχικές κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής στα μέσα Μαρτίου για ταξιδιωτική απαγόρευση προς τρίτες χώρες είχαν σκοπό να διευκολύνουν την άρση των περιορισμών στα “εσωτερικά” αυτά σύνορα, για τη μεταφορά αγαθών σε πρώτη φάση και στη συνέχεια για τους πολίτες της Ένωσης. Εξ ου και η Επιτροπή, στην παρέμβασή της στις 11 Ιουνίου, επέμεινε στη σημασία πριν ανοίξουν τα εξωτερικά σύνορα να έχει αποκατασταθεί πλήρως η ελεύθερη μετακίνηση εντός της ζώνης.
ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
